Nhãn là loại trái cây nhiệt đới, có vị ngọt, ăn rất ngon và được dùng phổ biến cho món chè và sinh tố. Vậy hãy cùng chuyên mục Mẹo vào bếp của Khoeplus24h tìm hiểu nhiều hơn về quả nhãn là gì? Các công dụng của nhãn là gì? Cách chọn nhãn sao cho tươi ngon, cùi dày ra sao nhé!
Quả nhãn là gì?
Quả nhãn có tên khoa học là Dimocarpus longan, còn được gọi là long nhãn vì có hạt màu đen như con ngươi. Nhãn thuộc họ Bồ hòn và có nguồn gốc ở khu vực miền nam của Trung Quốc.
Đây là một loại trái cây nhiệt đới và được trồng nhiều ở các nước như Việt Nam, Thái Lan, Ấn Độ, Indonesia và miền nam Trung Hoa.
Đặc điểm quả nhãn
Cây nhãn cao từ 5 – 10m với lớp vỏ màu xám, xù xì. Thân nhiều cành, lá kép có màu xanh và hình dạng lông chim, dài khoảng 7 – 20m và rộng chừng 2.5 – 5cm. Hoa có màu vàng nhạt, mọc thành chùm và cây nhãn ra hoa vào mùa xuân.
Quả nhãn hình tròn có lớp vỏ màu vàng xám và bên trong gồm có hạt đen bao quanh bởi lớp thịt màu trắng trong, có vị ngọt. Cây nhãn thường ra quả vào tháng 7 và 8.
Các giống nhãn phổ biến
Nhãn có nhiều giống nhưng phổ biến nhất là 3 loại mà bạn có thể thấy là:
Nhãn xuồng cơm vàng: có nguồn gốc từ tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Quả có hình dạng xuồng, màu đỏ khi chưa chín và chuyển sang màu vàng da bò khi quả chín. Cùi thịt dày, màu hanh vàng, giòn, ráo nước và rất ngọt.
Nhãn lồng Hưng Yên: có nguồn gốc từ thị xã Hưng Yên và đã từng là loại trái cây được dâng lên cho vua. Sở dĩ có tên gọi này là do khi nhãn chín thì người dân phải dùng lồng bằng nứa hoặc tre để giữ cho dơi và chim không ăn nhãn.
Quả nhãn lồng – đặc sản Hưng Yên có kích thước to, lớp vỏ màu vàng sậm và dày. Cùi thịt khô và dày, mọng nước kèm với hạt nhỏ, vị ngọt như đường phèn.
Nhãn tiêu da bò: có nguồn gốc từ Huế, còn gọi là nhãn quế. Nhãn tiêu có kích thước nhỏ, vỏ màu nâu vàng sáng và hơi sần sùi. Cùi thịt dày kèm với hạt rất nhỏ.
Giá trị dinh dưỡng trong quả nhãn
Nhãn là loại trái cây có vị ngọt, rất dễ ăn và có thể dùng dưới dạng tươi, khô hoặc chế biến thành bất kì loại thực phẩm nào. Trung bình 100gr thịt cùi nhãn tươi gồm các chất dinh dưỡng như sau:
- Nước: 86.3gr
- Năng lượng: 48kcal
- Carbohydrate: 10.9gr
- Chất đạm: 0.9gr
- Chất béo: 0.1gr
- Chất xơ: 1gr
- Vitamin C: 58mg
- Các loại vitamin B: 0.03mg vitamin B1, 0.14mg vitamin B2,…
Nhiều chất khoáng: 21mg canxi, 0.40mg sắt, 10mg magie, 0.1mg mangan, 12mg phốt pho, 26mg natri, 0.29mg kẽm,…
Các tác dụng của nhãn đối với sức khỏe
Dưới đây là một số công dụng nổi bật của nhãn mà bạn không nên bỏ qua trước khi sử dụng loại quả này, chẳng hạn:
Tốt cho hệ thần kinh
Hợp chất trong quả nhãn giúp cho các dây thần kinh được thư giãn và tăng cường khả năng hoạt động, nhờ đó giảm thiểu triệu chứng mất ngủ cũng như có lợi cho các chức năng khác của hệ thần kinh.
Vì thế, bạn có thể ăn nhãn trực tiếp hoặc uống nước đun sôi với nhãn để nguội sẽ có tác dụng chống lại suy nhược thần kinh do ốm yếu, mệt mỏi, kiệt sức và đau nhức.
Tăng tuổi thọ
Một số hợp chất trong quả nhãn có thể chống lại các phân tử gốc tự do gây hại trong cơ thể, nhằm bảo vệ tế bào tránh khỏi sự tổn thương.
Vì thế, nhãn góp phần giảm bớt nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, tăng tuổi thọ và còn hỗ trợ quá trình chữa lành vết thương.
Cải thiện tuần hoàn máu
Ăn nhãn còn giúp cơ thể tăng cường khả năng hấp thụ chất sắt, từ đó giảm bớt nguy cơ mắc bệnh thiếu máu và tốt cho sự hoạt động của hệ thần kinh gần với bộ phận lá lách và tim.
Không những thế, nhãn cũng có tác dụng bảo vệ cơ thể tránh khỏi việc mắc bệnh liên quan đến bộ phận tuyến tụy và tốt cho cơ quan sinh sản của phụ nữ.
Bổ sung năng lượng và dưỡng chất
Thói quen sử dụng nhãn cũng hỗ trợ cung cấp nguồn năng lượng cần thiết cho cơ thể hoạt động, kể cả việc giảm trí nhớ và cải thiện chứng mất ngủ ở một số người.
Hàm lượng calo thấp và hầu như không có chất béo (nếu có chứa lượng rất thấp không đáng kể) nên nhãn trở thành thực phẩm cho những ai muốn kiểm soát cân nặng.
Phòng bệnh dạ dày và hỗ trợ tiêu hóa
Lượng chất xơ trong nhãn sẽ giúp hỗ trợ hoạt động của hệ tiêu hóa, giúp phòng ngừa các bệnh về đường ruột cũng như chứng khó tiêu.
Ngoài ra, để cải thiện cũng như phòng ngừa bệnh đau dạ dày, bạn có thể uống nước ép từ nhãn tươi hoặc sử dụng cùi nhãn ngâm trong nước đường vài tuần rồi pha loãng với nước lọc mỗi khi uống.
Cách chọn mua nhãn tươi ngon, dày thịt
Như Khoeplus24h đã chia sẻ cách nhận biết 3 loại nhãn phổ biến ở phần 1, bạn có thể dựa vào đó để chọn ra loại nhãn phù hợp với sở thích. Hơn nữa, nếu muốn chọn mua nhãn tươi ngon, dày thịt thì bạn cũng nên chú ý vài điểm như sau:
- Nên mua cả chùm, cuống xanh, nhìn cứng cáp và lá tươi.
- Nhãn có mùi thơm đặc trưng.
- Hạn chế chọn mua quả nhãn có lớp vỏ quá nhẵn bóng, sáng hoặc đã rụng cành. Vì thường nhãn Trung Quốc có phun thuốc sẽ làm cho phần đầu cuống có mùi lạ, thịt nhãn không thơm dù phần cùi thịt khá dày kèm với lớp vỏ màu vàng nhạt, nhẵn bóng.
Nhìn chung quả nhãn ngon thường có lớp vỏ màu vàng sậm, bóp nhẹ thấy chắc, không bị nhũn hoặc bất kỳ dấu hiệu bị úng, khô héo hay côn trùng xâm nhập.
Các lưu ý khi dùng nhãn
Tuy nhãn có một số tác dụng có lợi cho sức khỏe nhưng khi sử dụng bạn cũng nên chú ý đến vài điểm như sau:
Rửa sạch, có thể ngâm nước muối pha loãng khoảng 10 phút để loại bỏ bớt chất bảo quản, côn trùng và nấm mốc.
Dùng tay để bóc vỏ, tránh để ngón tay tiếp xúc với cùi nhãn dễ bị nhiễm khuẩn hoặc dập ăn sẽ không ngon.
Tránh ăn nhãn đối với những người đang bị nóng trong người, táo bón và phụ nữ mang thai có sức khỏe yếu (nhất là 3 tháng đầu và tháng thứ 7, 8 trước khi sinh vì nhãn gây nóng, dễ bị tiêu chảy và gây động thai).
Hạn chế ăn nhiều nhãn vào mùa nóng vì nhãn có thể làm tăng nhiệt trong cơ thể, gây nổi mụn.
Cân nhắc đối với người bị tiểu đường và béo phì, vì nhãn có chứa hàm lượng đường đáng kể.
Xem thêm:
- 13 loại thực phẩm giúp ngừa ung thư đáng ngạc nhiên mà bạn cần biết
- Da mụn nên ăn gì? Tổng hợp những thực phẩm tốt cho da mụn dễ dàng bổ sung
- Các loại trái cây nóng, càng ăn nhiều càng dễ nổi mụn bạn nên biết
Như vậy, Khoeplus24h đã giúp bạn hiểu rõ hơn về quả nhãn cùng các công dụng của nhãn và cách chọn mua tươi ngon, cùi dày ra sao rồi đấy. Hy vọng những thông tin trên sẽ hữu ích cho bạn. Chúc bạn và gia đình thật nhiều sức khỏe!
