Probiotics đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong hệ tiêu hóa kể cả người cao tuổi, hay trẻ em. Tuy nhiên, bạn đã biết Probiotics là gì hay chưa? Hãy cùng KHOEPLUS24H tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Probiotics là gì?
Probiotics là tên gọi chung các nấm men và vi khuẩn sống rất có lợi cho sức khỏe con người. Các nghiên cứu chỉ ra, men vi sinh này bao gồm nhiều lợi khuẩn tăng cường sức khỏe và giúp đường tiêu hóa thức ăn dễ dàng.
Lợi khuẩn Probiotics thường có trong các thực phẩm hàng ngày như sữa, thức ăn lên men, tồn tại song song với vi khuẩn có hại hình thành hệ vi sinh đường ruột. Đặc biệt, bạn có thể bổ sung Probiotics tổng hợp được pha chế vừa dễ bảo quản vừa có thời hạn lâu hơn.
Các loại probiotic
Khuẩn bifidobacterium
Bifidobacterium tạo nên hơn 90% lợi khuẩn tốt trong ruột già, kể cả axit dạ dày hay các điều kiện tiêu cực khác cũng không phải là đối thủ của vi khuẩn này. Chưa dừng ở đó, men này bám trên thành niêm mạc rút cực kỳ dai. Từ đó, hệ vi sinh luôn ở trạng thái cân bằng.
Khuẩn lactobacillus
Bạn có thể tìm thấy lactobacillus tại hệ tiêu hóa của con người hoặc các thực phẩm lên men như phô mai, sữa chua, kim chi,… Các chuyên gia dinh dưỡng tin rằng, vi sinh này có khả năng sản sinh axit lactic, đồng thời hạn chế nấm cùng vi khuẩn có hại khác phát triển.
Khuẩn bacillus
Vi khuẩn Bacillus có thể tìm thấy dễ dàng dù ở bất kỳ nơi nào trong tự nhiên. Khuẩn bacillus sẽ tạo ra bào tử có dạng hình cầu, dừng hoạt động nếu môi trường bất lợi. Bào tử này sẽ cân bằng độ pH dạ dày, sau đó di đến ruột và bắt đầu quá trình phát triển.
Cơ chế hoạt động của probiotics trong hệ tiêu hóa như thế nào?
Ngay khi bạn bắt đầu ăn uống bằng miệng thì dạ dày sẽ hoạt động. Bằng cách loại bỏ vi khuẩn gây bệnh, tăng cường miễn dịch và cân bằng môi trường đường ruột sẽ hoàn thành quá trình tiêu hóa. Các phản ứng hóa học khác nhau sẽ diễn ra cụ thể như sau:
- Kích thích cơ thể tạo kháng thể lgA và các cytokine chống viêm làm giảm cảm giác đau đớn do viêm nhiễm.
- Bằng cách tấn công tế bào lympho, probiotics sẽ bài tiết hóa chất chống vi khuẩn ngăn ngừa virus.
- Sử dụng vi sinh vật sống và giải phóng kháng sinh nội sinh để chữa lành những tổn thương cơ thể.
- Kích hoạt các tế bào giúp sản xuất các enzyme tiêu hóa.
- Ngăn chặn chất độc xâm nhập vào hệ tuần hoàn của cơ thể, sau đó loại bỏ qua phân.
Lợi ích của probiotic đối với sức khỏe
Loại bỏ các hại khuẩn ra khỏi hệ vi sinh đường ruột
Lợi khuẩn Probiotic có khả năng “đánh bay” vi khuẩn có hại khỏi hệ vi sinh đường ruột, nhờ cơ chế cạnh tranh thức ăn và cạnh tranh chỗ bám với hại khuẩn bên trong.
Chưa dừng ở đó, men vi sinh sẽ cân bằng hệ vi sinh đường ruột bằng cách tạo môi trường trung tính giữa kiềm và axit. Từ đó, Probiotic giảm các triệu chứng đầy bụng, đi ngoài, khó tiêu,…. cũng như cải thiện tiêu hóa thức ăn.
Hình thành nên lớp màng sinh học, bảo vệ đại tràng
Các lợi khuẩn sẽ tạo thành một lớp màng sinh học thông qua một số hợp chất, giúp bảo vệ đại tràng, ngăn chặn độc tố do hại khuẩn tiết ra. Độc tố này có nguy cơ làm niêm mạc tổn thương một cách nghiêm trọng. Nhờ vậy, ruột được bảo vệ an toàn trước sự tấn công của vi khuẩn có hại.
Hỗ trợ kích thích quá trình tiêu hóa
Probiotic có tác dụng hỗ trợ cơ thể bài tiết enzyme và tổng hợp các loại vitamin, axit amin có lợi. Thế nên, cơ thể sẽ được kích thích tạo cảm giác ngon miệng. Đặc biệt, các chất dinh dưỡng trong quá trình tiêu hóa sẽ được hỗ trợ hấp thu vào cơ thể tốt hơn.
Hỗ trợ cơ thể tổng hợp kháng thể, tăng cường miễn dịch
Kháng thể lgA ở đại tràng hoặc bề mặt niêm mạc ruột dưới sự giúp đỡ của lợi khuẩn sẽ được tổng hợp tốt hơn. Chúng có tác dụng tăng cường sức đề kháng cơ thể và ngăn ngừa một số loại bệnh vặt.
Đồng thời, theo một số tạp chí khoa học Probiotic có nhiều lợi ích khác nhau, tốt cho sức khỏe người dùng như giảm bớt nhiễm trùng âm đạo, ngăn ngừa cúm, bệnh tự miễn, giảm bớt nhiễm trùng âm đạo.
Giúp dung nạp lactose
Quá trình tiêu hóa lactose kém là nguyên nhân chính khiến cơ thể dị ứng với sữa. Tuy nhiên, Probiotic sẽ phá vỡ lactose trước khi chúng được đưa đến và dung nạp tại đại tràng nên quá trình tiêu hóa lactose hiệu quả hơn.
Thực phẩm nào có chứa probiotic
Men vi sinh mang đến những lợi tuyệt vời cho đường ruột. Một số thực phẩm dễ dàng bổ sung Probiotic cụ thể như sau:
- Sữa nguyên chất: Bạn có thể tìm thấy men vi sinh có lợi dễ dàng trong các loại sữa như sữa bò, sữa dê, sữa cừu,…
- Sữa lên men kefir: Được chế tạo bằng cách lên men nấm men và các vi khuẩn có lợi, đây là thực phẩm rất giàu probiotic.
- Sữa chua: Trong quá trình lên men sữa, vi khuẩn lactic sẽ biến đổi sữa thành sữa chua chứa các khoáng chất như canxi, vitamin C, vitamin D,…
- Kim chi: Không chỉ là món ăn ngon mà kim chi còn cung cấp một lượng Probiotics đáng kể. Món ăn có nguồn gốc từ Trung Quốc, được làm từ cải thảo và một số vị được tạo ra nhờ quá trình lển men.
Tác dụng phụ của probiotic là gì khi dùng sai cách?
Ảnh hưởng hệ tiêu hóa
Đôi lúc, ở lần đầu tiên uống lợi khuẩn men sẽ khiến bạn cảm thấy đầy hơi và khó chịu. Do vi sinh đường ruột thay đổi đột ngột, đây là nguyên nhân chính của việc sản xuất khí gia tăng một cách nhanh chóng.
Theo một số nghiên cứu khoa học, những người sử dụng men vi sinh có hoạt tính enzyme cao có nguy cơ gặp một số vấn đề như táo bón và khó tiêu. Vì thế, bạn cần sử dụng Probiotic với hàm lượng vừa phải, tăng dần liều lượng để tránh những tác dụng phụ.
Vấn đề về da
Việc sử dụng men Probiotic có thể dẫn đến nổi mề đay, kích ứng da hay phát ban trên cơ thể. Bởi lactobacillus có thể làm tăng nồng độ histamin trong hệ tiêu hóa, giãn mạch máu. Trong tình huống này, bạn cần phải dừng sử dụng men vi sinh ngay lập tức.
Dị ứng
Mặc dù thực phẩm bổ sung men vi sinh được cho là an toàn với cơ thể nhưng nếu ăn cùng trứng, sữa hay một số loại thực phẩm có thể gây dị ứng. Chưa dừng ở đó, một số lợi khuẩn khiến tính thâm ở mạch máu tăng lên và kích hoạt histamin.
Tăng nguy cơ nhiễm trùng
Người dùng nên hạn chế uống men vi sinh trong khi bị bệnh hoặc hệ thống miễn dịch đang bị tổn thương. Do những tế bào cơ thể trong lúc này thường đối mặt với nguy cơ nhiễm trùng cao, nghiêm trọng hơn là tình trạng sức khỏe suy giảm.
Vi khuẩn đường ruột quá mức
Nếu bạn thường xuyên sử dụng men vi sinh, sẽ dẫn đến sự phát triển vượt mức cho phép của vi khuẩn đường ruột. Tình trạng này thường xuyên gặp phải ở những người lớn tuổi. Vi khuẩn đi từ ruột già đến ruột non sẽ gây khó tiêu, đầy hơi hoặc một số triệu chứng khác.
Lưu ý khi sử dụng probiotics
Ngoài những ưu và nhược điểm kể trên, bạn cần lưu ý một số điểm như sau:
- Dùng chủng Probiotic phù hợp: Người dùng nên trao đổi cùng bác sĩ để chọn chủng Probiotic phù hợp nhất với tình trạng cơ thể.
- Dùng đúng liều: Tùy vào từng loại Probiotics mà bạn cần căn chỉnh liều lượng giảm hoặc tăng để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Bảo quản đúng cách: Nếu các lợi khuẩn bảo quản ở nhiệt độ không thích hợp hoặc tiếp xúc trực tiếp với ánh mặt trời sẽ làm chúng chết đi.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Tham khảo các chế độ ăn uống khoa học, bao gồm nhiều thực phẩm đã lên men, tránh xa những thực phẩm chế biến sẵn.
- Kiểm soát tâm trạng: Stress mãn tính, căng thẳng có thể gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, làm giảm số lượng lợi khuẩn cần thiết và mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột.
- Cân nhắc dùng kháng sinh: Thuốc kháng sinh sẽ giảm hiệu quả sử dụng men vi sinh Probiotics, bạn nên tránh dùng cả hai cùng lúc.
Cách sử dụng sữa chua bổ sung probiotic
Lợi khuẩn Probiotics trong sữa chua rất tốt đối với hệ tiêu hóa của chúng ta. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý một số điểm sau nếu muốn đạt hiệu quả tốt nhất:
- Không nên dùng lúc no, lúc đói: Độ pH phù hợp của men lactic trong sữa chua dao động trong khoảng từ 4 – 5, nếu thấp hơn hoặc cao hơn thì lactic cũng sẽ bị tiêu hủy. Thời gian ăn sữa chua tốt nhất là khoảng 1 – 2 giờ sau bữa ăn.
- Không dùng sữa chua và thuốc điều trị cùng lúc: Hàm lượng lactic trong sữa chua có thể mất đi do một số chất chứa trong thuốc. Vì thế, bạn hãy dùng sữa chua cách thời gian uống thuốc từ 2 – 3 giờ.
- Không đun nóng: Sữa chua nên bảo quản ở nhiệt độ thấp, tốt nhất là ngăn mát tủ lạnh. Hương vị cũng như lợi ích mang lại của sữa chua sẽ biến mất khi đun nóng.
Xem thêm:
- Men vi sinh nào tốt cho bé? Cách dùng men vi sinh hiệu quả
- Melatonin là gì? 5 Tác dụng của melatonin đối với sức khỏe
- Top 6 men vi sinh cho bà bầu an toàn và chất lượng trên thị trường
Qua những thông tin trên, KHOEPLUS24H đã trả lời câu hỏi Probiotics là gì và 5 Lợi ích của probiotic đối với sức khỏe. Nếu thấy bài viết hữu ích hãy chia sẻ cùng người thân và bạn bè nhé!
