Hiện nay, không những người lớn tuổi mà những người trẻ cũng quan tâm đến chế độ ăn chay vì nhiều nguyên nhân. Tuy nhiên, làm sao để duy trì được thói quen này cũng như một chế độ ăn chay khoa học, tốt cho sức khỏe. Hôm nay, cùng khám phá những chế độ ăn chay khoa học và phổ biến nhất trên thế giới.
Ăn chay là gì?
Ăn chay (Vegetarian) là một chế độ ăn thuần thực vật, không gồm thịt và các sản phẩm liên quan đến hoạt động giết mổ động vật. Không như nhiều người nhầm tưởng, trên thế giới có khá nhiều chế độ ăn chay có nhiều trường phái khác nhau.
Xem chi tiết: Ăn chay là gì? Lợi ích của việc ăn chay và các món chay ngon
Sự khác nhau giữa ăn chay, ăn chay trường và ăn thuần chay
Ăn chay thuần (Vegan)
Có thể nói đây là chế độ ăn chay nghiêm khắc nhất vì chúng cần loại bỏ hoàn toàn các sản phẩm từ động vật hoặc có liên quan đến động vật, bao gồm cả sữa, mật ong, trứng và các chất phụ gia có nguồn gốc động vật như gelatin hoặc váng sữa. Vì vậy, nếu ăn thuần chay, bạn cần phải tìm hiểu thật kỹ để luôn đảm bảo cơ thể được cung cấp đầy đủ dinh dưỡng.
Ăn chay kỳ
Tiếp đến là ăn chay kỳ, chế độ ăn chay theo một số ngày cố định. Những ngày còn lại vẫn có thể ăn uống nguyên liệu động vật bình thường. Đây là một chế độ ăn chay khá phổ biến, thường được nhiều người áp dụng.
Ăn chay trường
Cuối cùng là chế độ ăn chay trường, không sử dụng các sản phẩm thịt từ động vật mà sẽ thay thế hoàn toàn bởi các nguyên liệu từ thực vật. Tuy nhiên, chế độ ăn này không quá nghiêm khắc như chế độ ăn chay thuần, tùy mỗi người, bạn vẫn có thể sử dụng sữa hoặc trứng gà công nghiệp.
12 chế độ ăn chay khoa học, đầy đủ dinh dưỡng
Theo tôn giáo, tín ngưỡng
Ăn chay theo đạo phật
Đối với những người theo Đạo Phật, khái niệm ăn chay sẽ không quá xa lạ, họ thường ăn chay vào những ngày cố định hoặc lựa chọn ăn chay trường. Đặc biệt, ăn chay theo đạo Phật sẽ loại bỏ các sản phẩm từ động vật ra khỏi bữa ăn. Đặc biệt, họ cũng cũng không ăn một số loại rau chi hành như hành và tỏi, nén và kiệu.
Ăn chay theo đạo Hindu (Ấn Độ Giáo)
Riêng với đạo Hindu, họ thường ăn chay theo kỳ, mỗi 2 tuần sẽ kiêng thịt 1 ngày. Và trong ngày ấy, họ chỉ ăn các món ăn từ khoai tây, khoai lang hoặc một số loại rau củ khác. Những ngày bình thường, họ sẽ không ăn thịt, cá, các loại gia cầm, mỡ, chất làm đông (gelatin) hoặc trứng.
Ăn chay theo đạo Công giáo
Đối với 2 tôn giáo trên, tín đồ Công giáo chỉ cần ăn chay trong 2 ngày là ngày thứ tư Lễ Tro và thứ sáu Tuần Thánh. Vào những ngày này không chỉ kiêng ăn thịt mà còn hạn chế ăn vặt, cả ngày chỉ được ăn một chút ít để lót dạ.
Đặc biệt, các loại thịt máu nóng (heo, bò, gà, vịt… và nội tạng của chúng) đều bị cấm. Họ chỉ được phép ăn cá và một số loài máu lạnh (như ếch, rùa, sò, cua, tôm) và một số sản phẩm làm từ sữa, phô mai.
Ăn chay theo đạo Hồi
Còn với những người theo đạo Hồi, họ thường ăn chay vào tháng chay Ramadan (khoảng tháng 9 âm lịch của người Ả rập). Vào tháng này, họ không được phép ăn hoặc uống bất cứ món gì từ lúc bình minh đến hoàng hôn… Tuy nhiên, họ vẫn có thể ăn được các loại thực phẩm như sữa, tinh bột (bánh mì, khoai tây, ngũ cốc), thịt cá, hoa quả, rau và thức ăn có chất béo, đường.
Đặc biệt, trong tháng ăn chay, quả chà cùng với jallab – một loại thức uống được pha chế từ loại quả này với nước hoa hồng và hạt carob khá được ưa chuộng. Tuy vậy, vẫn có một số ngoại lệ, những người đang bị ốm, mang thai, đang cho con bú hoặc người du lịch có thể được miễn trong thời điểm đó nhưng họ cần phải thực hiện bù lại sau đó.
Ăn chay theo đạo Kỳ Na
Có thể nói đây là một tôn giáo khá lạ với nhiều người. Những người theo đạo Kỳ Na thường không ăn thịt, gia cầm, hải sản, cá, trứng, sữa, mật ong, thậm chí là các loại củ và rễ. Có thể nói đây là một tôn giáo có chế độ ăn chay vô cùng nghiêm ngặt, họ hạn chế tối thiểu khả năng gây hại đến bất cứ một loại sinh vật nào, dù là nhỏ nhất.
Theo chế độ ăn
Ăn chay không trứng (Lacto vegetarian)
Chế độ ăn chay Lacto là chế độ ăn chay bao gồm các sản phẩm từ sữa và không bao gồm thịt, hải sản, trứng và gia cầm. Ăn theo chế độ ăn chạy Lacto sẽ giúp bạn cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm cân và giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư.
Ăn chay không sữa (Ovo Vegetarian)
Chế độ ăn chay Ovo loại bỏ tất cả các sản phẩm từ sữa và thực phẩm có nguồn gốc từ động vật ngoại trừ trứng. Đây cũng là chế độ ăn chay thích hợp dành cho những người muốn ăn chay nhưng bị dị ứng hoặc nhạy cảm với các sản phẩm từ sữa.
Ăn chay có trứng & sữa (Lacto-ovo Vegetarian)
Kết hợp 2 chế độ ăn chay Lacto và Ovo ta có chế độ ăn chay Lacto – Ovo là hình thức ăn chay loại bỏ các thực phẩm từ động vật nhưng vẫn bao gồm sữa và trứng. Trong đó, “Lacto” đề cập đến các sản phẩm sữa còn “Ovo” đề cập đến trứng.
Ăn chay “Linh hoạt” (Flexitarian)
Flexitarian là 1 chế độ ăn chay linh hoạt ưu tiên tiêu thụ các thực phẩm từ thực vật nhưng vẫn cho phép bạn dùng các thực phẩm từ động vật ở liều lượng vừa phải. Chế độ bán chay nay tập trung vào protein thực vật thay vì động vật và chủ yếu ăn trái cây, ngũ cốc.
Ăn chay kiêng thịt (Pescatarian)
Pescatarian dành cho những người chỉ ăn thực phẩm từ thực vật, cá và các sản phẩm từ trứng sữa, không bao gồm thịt các động vật trên cạn. Chế độ ăn chay Pescatarian chủ yếu tiêu thụ hải sản và rau xanh.
Ăn thuần chay (Vegan)
Chế độ ăn thuần chay loại bỏ tất cả các thực phẩm và sản phẩm từ động vật. Chế độ ăn thuần chay bao gồm ăn thuần chay thực phẩm toàn phần, ăn thuần chay thực phẩm thô, 8/10/10, giải pháp tinh bột, ăn thô tới 4 giờ,….
Ăn “bán chay” (Pollotarian)
Pollotarian là chế độ ăn chay bán phần. Người ăn chế độ này có thể sử dụng thịt gia cầm nhưng tuyệt đối không ăn thịt đỏ hay thịt từ động vật có vú như heo, bò, thậm chí là hải sản, cá và các sản phẩm từ sữa.
Ăn chay sống hay ăn chay tươi (Raw foodism)
Chế độ ăn chay sống hoặc ăn chay tươi có thể gần như tương tự như chế độ ăn thô. Chế độ ăn hằng ngày là trái cây tươi, rau củ, các loại hạt và thực vật không qua chế biến hoặc chỉ được nấu chín lên đến một nhiệt độ nhất định. Hiện tại có khá nhiều tranh cãi liên quan đến chế độ ăn này.
Xem thêm:
Vừa rồi là những thông tin quan trọng, bổ ích về các chế độ ăn chay khoa học và phổ biến nhất hiện nay. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin đầy đủ về dinh dưỡng cũng như lưu ý để bạn có thể chủ động xây dựng một chế độ ăn chay phù hợp với bản thân.
