Dâu tằm có vị chua chua, ngọt ngọt được sử dụng trong các món sinh tố, thức uống, tráng miệng,…thơm ngon và bổ dưỡng. Hãy cùng mục sức khỏe dinh dưỡng của KHOEPLUS24H tìm hiểu dâu tằm có tác dụng gì? Có mấy loại? Mua ở đâu qua bài viết dưới đây nhé!
Nguồn gốc và đặc điểm của dâu tằm
Nguồn gốc của dâu tằm
Dâu tằm là một loài quả mọng, thuộc họ Moraceae có danh pháp khoa học là Morus thường mọc hoang và được trồng nhiều ở vùng ôn đới.
Dâu tằm có thể được trồng từ hạt nhưng phải mất 10 – 15 năm để cây phát triển và kết trái. Còn nếu sử dụng cây con, cành giâm lớn sẽ nhanh chóng hơn.
Một số nước, như Bắc Mỹ có lệnh cấm trồng dâu tằm vì loại cây này tạo ra một lượng lớn phấn hoa, rất có hại cho sức khỏe con người, đặc biệt là những người bị dị ứng phấn hoa.
Đặc điểm của dâu tằm
Dâu tằm có nhiều loại và cho trái có màu sắc khác nhau, cụ thể với 3 màu chính: trắng, đỏ và đen.
Dâu tằm sẽ phát triển rất nhanh khi còn là cây con, cho đến giai đoạn cao tầm khoảng 15m thì bắt đầu phát triển chậm lại. Lá được mọc xen kẽ, chia thùy và có dạng răng cưa ở viền lá. Lá dâu tằm, đặc biệt là dâu tằm trắng là nguồn thức ăn của tằm và được sử dụng để nuôi tằm trong công việc tạo kén và dệt tơ lụa.
Tại thời đại Angkor, vỏ cây dâu tằm còn được các nhà sư sử dụng làm giấy để viết sách.
Quả dâu tằm có màu trắng, xanh hoặc vàng nhạt khi chưa chín và có vị nhạt, chát hoặc chua; khi chín quả chuyển sang màu đỏ hồng hoặc tím đậm và có vị chua chua ngọt ngọt.
Dâu tằm có mấy loại?
Hiện nay có 3 loại dâu tằm phổ biến. Mỗi loại có kích thước, đặc điểm và hương vị khác nhau:
Dâu tằm đỏ
Dâu tằm đỏ (tên tiếng Anh: Morus rubra) có nguồn gốc từ Hoa Kỳ, cao khoảng 40m. Lá của cây dâu tằm này có hình trái tim và quả có hình dáng thuôn dài, màu đỏ hoặc xanh đen, vị chua chua ngọt ngọt rất kích thích vị giác.
Dâu tằm đen
Dâu tầm đen (tên tiếng Anh: Morus nigra) được đánh giá là có chất lượng và hương vị ngon nhất trong các loại dâu tầm. Loài cây này có chiều cao khoảng 30m, lá có kích thước nhỏ và quả có kích thước lớn, màu đen, mọng nước và mang vị ngọt dịu.
Dâu tằm trắng
Dâu tằm trắng (tên tiếng Anh: Morus alba) có nguồn gốc từ Châu Á, cao khoảng 50m. Lá của loài cây này có kích thước lớn, xanh bóng, thường được dùng để làm thức ăn cho con tằm.
Quả dâu tằm trắng có kích thước nhỏ nhất trong 3 loại, màu trắng, hồng, tím hoặc tím ngả sang đen, vị chua ngọt đặc trưng.
Giá trị dinh dưỡng của dâu tằm
Quả dâu tằm được sử dụng để ăn sống hoặc một trong những nguyên liệu dùng kèm với các món tráng miệng, thức uống, sinh tố,… không chỉ tạo nên hương vị thơm ngon cho món ăn mà còn đem lại giá trị dinh dưỡng vô cùng tốt cho sức khỏe. Cụ thể cứ 100 gram dâu tằm tươi chứa:
- Calo: 43 kcal
- Nước: 88%
- Protein: 1.4 gram
- Carbs: 9.8 gram
- Đường: 8.1 gram
- Chất xơ: 1.7 gram
- Chất béo: 0.4 gram
Ngoài ra, quả dâu tằm còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất vô cùng tốt như: vitamin C, vitamin K1, kali, vitamin E,… đây là những khoáng chất và vitamin thiết yếu trong cơ thể có thể giúp làm đẹp da, chắc xương, hỗ trợ ngăn ngừa nguy cơ mắc bệnh tim, chống oxy hóa,…
Dâu tằm có tác dụng gì?
Giảm lượng cholesterol, tốt cho tim mạch
Lượng cholesterol cao có thể dẫn đến các vấn đề không tốt cho tim mạch. Theo nghiên cứu, trong dâu tằm có chứa Anthocyanin đóng vai trò là một chất chống oxy hóa, giúp làm giảm lượng cholesterol LDL (xấu) ngăn ngừa những căn bệnh mãn tính cho tim mạch.
Ngoài ra, trong một thí nghiệm khác cho thấy dâu tằm giúp làm giảm lượng chất béo gây ức chế sự tích tụ lipid do axit oleic có trong gan, ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ hiệu quả.
Kiểm soát lượng đường trong máu
Những người mắc bệnh tiểu đường, đặc biệt là tiểu đường loại 2 thường rất dễ làm tăng lượng đường trong máu và bác sĩ luôn khuyên cẩn trọng trong việc tiêu thụ carbs.
Trong dâu tằm, có chứa hợp chất 1-deoxynojirimycin (DNJ) gây ức chế và phân hủy carbs. Vì vậy, dâu tằm được biết đến là một “thần dược” giúp hỗ trợ ngăn ngừa bệnh tiểu đường bằng việc ngăn chặn lượng đường trong máu.
Đặc biệt, dâu tằm trắng giúp lượng đường trong cơ thể luôn ở mức cân bằng, hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường loại 2 vô cùng hiệu quả.
Ngăn ngừa nguy cơ ung thư
Dâu tằm giàu chất chống oxy hóa và nhiều chất dinh dưỡng thực vật, ở phần vỏ rễ của cây dâu tằm có thể giúp hỗ trợ ngăn chặn và phát triển sự lây lan của các khối u và có khả năng bảo vệ bạn khỏi ung thư.
Quả dâu tằm có chứa anthocyanins, myricetin giúp hỗ trợ ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư da, ung thư phổi và quá trình chống oxy hóa trong cơ thể.
Cải thiện hệ tiêu hóa
Quả dâu tằm chứa chất xơ, giúp hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa, cụ thể sử dụng quả dâu tầm có thể làm giảm táo bón, đầy hơi, co thắt dạ dày,…
Bảo vệ đôi mắt
Trong dâu tằm có chứa cyanidin-3-glucoside là một chất có thể làm giảm sự thoái hóa võng mạc ở mắt. Ngoài ra, những chất carotenoid, lutein và zeaxanthin đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đôi mắt tránh khỏi nguy cơ thoái hóa điểm vàng ở người lớn tuổi.
Tăng cường hệ thống miễn dịch
Các ancaloit có trong dâu tằm giúp tăng cường khả năng miễn dịch tốt. Ngoài ra, dâu tằm còn chứa nguồn vitamin C dồi dào giúp nâng cao khả năng miễn dịch trong cơ thể.
Việc ăn dâu tằm thường xuyên sẽ giúp cơ thể ngăn ngừa các bệnh cảm cúm, cảm lạnh nhờ những hợp chất và vitamin dồi dào trong loại quả mọng này.
Giúp xương chắc khỏe
Dâu tằm có chứa vitamin K, canxi và sắt, đây là những yếu tố quan trọng hình thành nên xương chắc khỏe. Những hợp chất này giúp hỗ trợ ngăn chặn hiệu quả quá trình thoái hóa xương, loãng xương, viêm khớp,…
Phòng ngừa lão hóa sớm
Dâu tằm là một nguồn cung cấp vitamin A, vitamin E cùng các hợp chất chống oxy hoá như: Lutein, beta-carotene, zeaxanthin và alpha-carotene.
Đây là những hợp chất thiết yếu, giúp ngăn chặn tác hại của gốc tự do. Từ đó, bảo vệ tóc và da của bạn trước các yếu tố gây lão hoá sớm. Đồng thời, giúp da trở nên sáng khoẻ, giảm nết nhăn, nám, đồi mồi hiệu quả.
Hỗ trợ giảm cân
Quả dâu tằm chứa ít calo và giàu chất xơ, vitamin C, vitamin K, khoáng chất. Vì thế, nó rất thích hợp để bổ sung vào thực đơn ăn uống dành cho người đang trong quá trình giảm cân.
Nghiên cứu thực hiện ở những con chuột béo phì trong 12 tuần cho thấy: Chiết xuất từ quả dâu tằm thực sự có tác dụng giảm mỡ và giảm trọng lượng cơ thể hiệu quả.
Bảo vệ sức khỏe gan
Trong dâu tằm có nhiều hợp chất hữu ích, giúp hỗ trợ chức năng hoạt động, bảo vệ sức khoẻ của gan và ngăn ngừa bệnh gan nhiễm mỡ.
Một cuộc nghiên cứu ống nghiệm vào năm 1013 cho thấy: chiết xuất từ dâu tằm giúp hỗ trợ ngăn chặn quá trình tích tụ chất béo và hỗ trợ gan đào thải mỡ thừa hiệu quả.
Tốt cho trí nhớ
Hàm lượng flavonoid dồi dào có trong dâu tằm giúp tăng cường trí nhớ và bảo vệ sức khoẻ não bộ. Từ đó, làm chậm quá trình suy giảm nhận thức, rối loạn trí óc và một số bệnh về não.
Bà bầu có nên ăn quả dâu tằm không?
Mặc dù dâu tằm chứa nhiều tác dụng nhưng bà bầu cần chú ý những điều sau đây khi ăn để tránh làm ảnh hưởng đến sức khoẻ:
- Hạn chế ăn quá nhiều, ăn lúc đói vì sẽ gây kích thích đường tiêu hóa, dẫn đến viêm ruột.
- Dâu tằm xanh có chứa axit tannic – chất làm giảm khả năng hấp thu sắt, canxi, kẽm. Vì thế, bà bầu không nên ăn loại dâu tằm này.
- Nên mua ở những địa điểm uy tín để mua được dâu tằm chất lượng, đảm bảo sức khoẻ cho cả mẹ và con.
Cách chế biến quả dâu tằm
Siro dâu tằm
Siro dâu tằm chua ngọt thanh mát sẽ là một thức uống hấp dẫn để bạn có thể bổ sung dinh dưỡng và vitamin cho các thành viên trong gia đình. Nhấn xem ngay công thức đơn giản dưới đây nhé!
Bánh mochi dâu tằm
Bánh mochi thơm phức với lớp vỏ mềm dai, nhân kem béo ngọt hòa quyện cùng vị dâu tằm chua chua ngọt ngọt sẽ đem đến cho bạn một món bánh thơm ngon hấp dẫn đấy. Cùng chiêu đãi gia đình ngay nhé!
Rượu dâu tằm
Rượu dâu tằm có vị ngọt thanh, nồng nhẹ vô cùng thích hợp để dùng kèm trong các bữa cơm giúp kích thích tiêu hóa cũng như cung cấp nguồn vitamin và dinh dưỡng cho cơ thể. Công thức thực hiện vô cùng đơn giản để bạn có ngay món thức uống thơm ngon này đấy!
Mứt dâu tằm
Mứt dâu tằm chua chua ngọt ngọt, dùng kèm tách trà nóng sẽ tăng thêm hương vị cho món ăn. Chắc chắn cả gia đình bạn sẽ yêu thích và tấm tắc khen ngon.
Mua quả dâu tằm ở đâu?
Hiện nay, giá dâu tằm dao động từ 30.000 – 50.000 đồng/kg (giá cập nhật vào tháng 7/2023). Tuỳ vào chất lượng, thời điểm thị trường mà giá thành sẽ có sự thay đổi chênh lệch.
XEM THÊM CÁC NỘI DUNG CÙNG CHỦ ĐỀ TRÁI CÂY:
- Tổng hợp các loại trái cây tăng sức đề kháng, hỗ trợ sức khỏe miễn dịch
- Tổng hợp 15 loại trái cây tốt cho da mặt dễ dàng bổ sung nhất
- Tổng hợp những loại trái cây (hoa quả) tốt cho bà bầu
Bài viết trên đã giải đáp xong dâu tằm có tác dụng gì? Cách chế biến và nơi mua. Hẹn gặp bạn ở những chuyên đề khác tại sức khỏe dinh dưỡng của KHOEPLUS24H nhé!