Dầu đậu phộng không chỉ làm cho món ăn thêm phần đậm đà mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng không đúng thì sẽ có tác dụng ngược lại. Vậy hãy để chuyên mục sức khỏe dinh dưỡng của KHOEPLUS24H giúp bạn hiểu rõ hơn về 5 tác dụng tuyệt vời của dầu đậu phộng đối với sức khỏe ra sao nhé!
Dầu đậu phộng là gì?
Đặc điểm
Dầu đậu phộng là loại dầu được làm từ hạt đậu phộng, nên có tên gọi khác là dầu lạc hoặc dầu arachis. Vì có nhiệt độ sôi cao (đạt đến 225 độ C) nên dầu đậu phộng thường được sử dụng để chiên thực phẩm.
Tùy theo phương pháp chế biến mà dầu đậu phộng lại có hương vị khác nhau, từ nhẹ – ngọt cho đến đậm – thơm.
Các loại dầu đậu phộng phổ biến
Tùy theo kỹ thuật sản xuất, dầu đậu phộng có nhiều loại mang hương vị khác nhau, như:
Dầu đậu phộng tinh chế: Là loại dầu được tinh chế, tẩy trắng và khử mùi, nhằm loại bỏ các thành phần gây dị ứng có trong dầu. Vì thế, dầu đậu phộng tinh chế thường an toàn cho những người bị dị ứng với đậu phộng. Đồng thời, đây cũng là loại dầu được sử dụng nhiều trong các nhà hàng để chiên thực phẩm (như gà, khoai tây,…).
Dầu đậu phộng ép lạnh: Là loại dầu được sản xuất bằng cách nghiền đậu phộng để ép (ở nhiệt thấp) ra dầu. Nhờ kỹ thuật này mà dầu đậu phộng ép lạnh giữ lại được nhiều hương vị và chất dinh dưỡng vốn có của đậu phộng hơn so với kỹ thuật tinh chế.
Dầu đậu phộng thô: Là loại dầu có hương vị đặc biệt vì kỹ thuật chế biến rất đơn giản. Vì chỉ cần rang đậu phộng để lấy dầu nên hương vị đậm đà hơn cả dầu tinh chế, giúp cho các món ăn (nhất là món xào) trở nên hấp dẫn về hương vị hơn.
Dầu đậu phộng hỗn hợp: Là loại dầu được pha trộn giữa dầu đậu phộng với loại dầu có vị tương tự như đậu phộng (chẳng hạn dầu đậu nành). Kỹ thuật này sẽ làm cho giá dầu đậu phộng rẻ hơn và bán được với số lượng lớn để phục vụ cho nhu cầu chiên thực phẩm nhiều.
Giá trị dinh dưỡng của dầu đậu phộng
Dầu đậu phộng chứa nhiều chất béo không bão hòa đơn nên nó thường được dùng cho các phương pháp chế biến ở nhiệt độ cao như chiên. Ngoài ra, dầu thực vật này còn cung cấp lượng vitamin E đáng kể – một hoạt chất chống oxy hóa, có lợi cho sức khỏe.
Trung bình, cứ một muỗng canh dầu đậu phộng (14gr) chứa các chất dinh dưỡng sau:
- Calo: 119 calo
- Chất béo: 14gr
- Chất béo bão hòa: 2,3gr
- Chất béo không bão hòa đơn: 6,2 gr
- Chất béo không bão hòa đa: 4,3 gr
- Vitamin E: 11% RDI
- Phytosterol: 27,9mg
Ngoài ra, trong dầu đậu phộng, người ta còn tìm thấy 2 loại chất béo không bão hòa đơn rất đáng quan tâm là axit oleic (một loại axit béo omega-9) và axit linoleic (một loại axit béo omega-6) cùng với một lượng nhỏ chất béo bão hòa (axit palmitic).
Tác dụng của dầu đậu phộng
Hãy cùng KHOEPLUS24H tìm hiểu 5 tác dụng tuyệt vời mà dầu đậu phộng mang lại cho sức khỏe khi bạn chọn dùng dầu thực vật này mỗi ngày:
Giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Nếu cơ thể tiêu thụ chất béo không bão hòa, thì có thể giảm được nguy cơ mắc phải một số bệnh liên quan đến tim mạch. Cụ thể, với hàm lượng chất béo không bão hòa đơn (MUFA) và chất béo không bão hòa đa (PUFA) có nhiều trong dầu đậu phộng, có tác dụng tích cực trong việc giảm bớt nguy cơ mắc bệnh tim mạch:
Nhiều cuộc nghiên cứu cho thấy rằng: việc thay thế chất béo bão hòa bằng MUFAs hoặc PUFAs, có thể sẽ làm giảm mức cholesterol xấu LDL và cholesterol triglyceride (trung tính) – vốn là 2 nguyên nhân liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim cao.
Ngoài ra, việc giảm chất béo bão hòa và tăng lượng chất béo không bão hòa trong chế độ ăn uống dường như không ảnh hưởng đến nguy cơ bệnh tim. Việc thay thế một số chất béo bão hòa bằng chất béo không bão hòa đa có thể làm giảm triệu chứng của bệnh tim mạch.
Bạn có thể thay dầu đậu phộng bằng các loại dầu tương tự như dầu óc chó, dầu hướng dương và dầu hạt lanh.
Ngăn ngừa rối loạn nhận thức
Cứ mỗi muỗng canh dầu đậu phộng chứa đến 11% lượng vitamin E được khuyến nghị hàng ngày. Vì thế, hàm lượng vitamin E trong dầu đậu phộng rất cao. Đây là một chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp tăng khả năng nhận thức và ngăn ngừa tình trạng suy giảm trí nhớ liên quan đến tuổi tác.
Cải thiện độ nhạy cảm với insulin
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng: chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa đều có thể cải thiện và kiểm soát được lượng đường trong máu, nhất là những người đang mắc bệnh tiểu đường.
Ngoài ra, nghiên cứu khác còn cho thấy: việc thay thế chất béo bão hòa bằng chất béo không bão hòa đa còn giúp cải thiện đáng kể trong việc tiết insulin ở những người bị bệnh tiểu đường. Insulin được biết đến vai trò là giúp các tế bào hấp thụ glucose và duy trì lượng đường trong máu ở mức vừa phải.
Có thể nói, vì dầu đậu phộng chứa nhiều chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa, nên loại dầu này có tác dụng tích cực trong việc cải thiện độ nhạy cảm với insulin cũng như việc kiểm soát lượng đường trong máu tốt.
Tốt cho sức khỏe làn da
Nhờ vitamin E chứa trong dầu đậu phộng dồi dào nên việc tiêu thụ dầu thực vật này có tác dụng tốt đến sức khỏe làn da nhờ đặc tính chống oxy hóa cao. Tình trạng lão hóa da sẽ được cải thiện đáng kể, như làm mờ – biến mất các đốm đen, làm giảm nếp nhăn, giúp da đều màu hơn,….
Ngoài ra, dầu đậu phộng còn có đặc tính chống viêm, giúp làm giảm nguy cơ mụn trứng cá, thu nhỏ lỗ chân long và giảm tích tụ vi khuẩn trong lỗ chân lông.
Tăng cường hệ thống miễn dịch
Vitamin E có nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể, trong đó được biết đến là một chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ cơ thể tránh khỏi các chất độc do các gốc tự do gây ra.
Vì thế, vitamin E giúp cho cơ thể có được hệ thống miễn dịch mạnh mẽ, chống lại sự xâm nhập của các vi khuẩn và vi rút có hại.
Lưu ý khi sử dụng đậu phộng
Bên cạch việc chứa nhiều chất có lợi cho sức khỏe, thì dầu đậu phộng cũng tồn tại một số chất tưởng chừng như vô hại. Do đó, bạn cần lưu ý đến 2 vấn đề này khi sử dụng dầu đậu phộng:
Thứ 1, cân nhắc hàm lượng chất béo omega-6
Axit béo omega-6 có vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển cũng như giúp cho các chức năng của não bộ được hoạt động bình thường. Trái ngược với omega-3 (giúp chống lại chứng viêm trong cơ thể, tránh mắc phải một số bệnh mãn tính), thì omega-6 lại có xu hướng gây viêm nhiều hơn.
Theo thống kê cho thấy, tỉ lệ mắc các bệnh viêm nhiễm như bệnh tim, béo phì, bệnh viêm ruột và ung thư đều có liên quan đến hàm lượng omega-6 trong cơ thể tăng vọt trong vài thập kỷ qua. Không những thế, có nghiên cứu còn đưa dẫn chứng: việc hấp thụ nhiều chất béo omega-6 có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ.
Dù cả 2 hai loại axit béo omega-3 và omega-6 có vai trò quan trọng đối với sức khỏe, nhưng bạn cũng nên cân nhắc trong việc tiêu thụ hàm lượng chúng một cách vừa phải cũng như việc sử dụng dầu đậu phộng sao cho hợp lý.
Thứ 2, dầu đậu phộng dễ bị oxy hóa
Trong dầu đậu phộng có chứa chất béo không bão hòa, mà chất béo không bão hòa lại dễ xảy ra quá trình oxy hóa. Kết quả của quá trình oxy hóa sẽ tạo ra các gốc tự do và và các hợp chất có hại khác cho cơ thể.
Không những thế, khi bạn đun nóng dầu đậu phộng sẽ tạo điều kiện cho các chất béo này tiếp xúc với không khí, ánh sáng mặt trời hoặc hơi ẩm, thúc đẩy quá trình oxy hóa diễn ra nhanh hơn và có thể sinh ra nhiều chất gây hại không mong muốn.
Vì thế, bạn có thể thay thế dầu đậu phộng bằng loại dầu khác phù hợp với nhu cầu sử dụng của bạn.
Cách nhận biết dầu đậu phộng nguyên chất
Nếu bạn đang băn khoăn về việc lựa chọn dầu đậu phộng nguyên chất, thì có thể áp dụng 3 cách nhận biết mà KHOEPLUS24H gợi ý ngay dưới đây:
Dựa vào mùi
Dầu đậu phộng có mùi đặc trưng, bạn có thể nhận biết được bằng cách ngửi.
Đầu tiên, bạn cần đảm bảo cho đôi bàn tay sạch và không có bất kì mùi lạ nào (như hương thơm của xà phòng) để tránh làm ảnh hưởng đến hương vị nguyên bản của dầu.
Sau đó, dùng một chiếc đũa sạch chấm vào dầu đậu phộng, rồi nhỏ vào lòng bàn tay. Tiếp đó, dùng ngón tay trỏ khuếch tán đều dầu trong lòng bàn tay rồi đưa lên mũi ngửi.
Dầu đậu phộng nguyên chất (có chất lượng tốt) có mùi đặc trưng của đậu phộng, không có mùi ôi, hôi, khét hay bất kì mùi lạ, khó chịu nào.
Dựa vào vị
Thay vì ngửi, bạn có thể nếm vị của dầu đậu phộng. Trước khi nếm dầu, bạn cũng nên để lưỡi trong tình trạng sạch (tránh thử dầu sau khi ăn). Dầu đậu phộng nguyên chất sẽ có vị dầu bình thường, không chát, không chua và không nhẵn đắng.
Ngoài ra, bạn cũng nên lưu ý tùy theo kỹ thuật sản xuất mà vị dầu đậu phộng có thể sẽ ngọt nhẹ.
Dựa vào trạng thái
Hãy dùng mắt để quan sát trạng thái của dầu đậu phộng. Đối với dầu nguyên chất, thường có độ trong suốt. Tuy nhiên, tùy theo hàm lượng nước và tạp chất nhiều hay ít thì mức độ trong suốt của dầu đậu phộng sẽ khác nhau.
Ngoài ra, bạn nên quan sát cả màu sắc ánh lên của dầu bằng cách nhìn dầu dưới ánh sáng. Thường dầu đậu phộng nguyên chất, có chất lượng tốt thì sẽ có màu vàng sẫm.
XEM THÊM CÁC NỘI DUNG CÙNG CHỦ ĐỀ THỰC PHẨM DINH DƯỠNG:
- 15 thực phẩm giúp giảm dị ứng theo mùa (thời tiết), cho bạn mau khỏi
- Tổng hợp các loại thực phẩm bổ sung collagen giúp cơ thể luôn trẻ đẹp
- Tổng hợp 17 loại thực phẩm bổ sung vitamin C lành mạnh dành cho cơ thể
Trên đây là 5 tác dụng tuyệt vời của dầu đậu phộng đối với sức khỏe và cách sử dụng an toàn nhất. Hy vọng bài viết mang đến cho bạn những thông tin bổ ích. Chúc bạn luôn hạnh phúc và vui vẻ!